گام 14 در الفبای ساختمان: گچ کاری و زیرسازی داخلی
به گزارش اخبار ساخته ها؛ پس از اجرای اندودهای زیرکار، عایقکاری و تأسیسات مکانیکی و الکتریکی، نوبت به مرحلهای میرسد که بستر نهایی برای پوششهای داخلی فراهم میگردد: گچکاری و زیرسازی داخلی. این مرحله نهتنها در زیبایی و دکوراسیون ساختمان نقش اساسی دارد، بلکه با ایجاد سطحی صاف، یکنواخت و مقاوم، کیفیت نهایی رنگآمیزی، کاغذ دیواری و سایر پوششهای تزئینی را تضمین میکند. اجرای اصولی گچکاری از بروز ترک، پوستهشدن و کاهش چسبندگی لایههای نهایی جلوگیری خواهد کرد.
۱. تعریف و اهمیت گچکاری
گچکاری فرآیندی است که طی آن دیوارها و سقفها با لایهای از گچ سفید یا ملاتهای اصلاحشده پوشانده میشوند تا:
• ناهمواریهای اندود زیرکار برطرف گردد.
• بستر مناسبی برای رنگ، کاغذ دیواری یا سایر پوششها ایجاد شود.
• سطحی صیقلی، روشن و زیبا حاصل شود.
• مقاومت سطحی دیوارها در برابر خراش و ضربه افزایش یابد.
۲. انواع گچکاری و زیرسازی داخلی
• گچ سفید: متداولترین نوع برای ایجاد سطحی صیقلی و آماده برای رنگ یا کاغذ دیواری.
• گچهای افزودنیدار: گچ ضدترک، ضد رطوبت یا کندگیر، متناسب با شرایط خاص پروژه.
• بتونهکاری: برای پر کردن ترکها و درزها و آمادهسازی نهایی سطح قبل از رنگآمیزی.
• لایههای اصلاحی نازک: برای رفع ایرادات موضعی پس از خشکشدن گچ اصلی.

۳. مراحل اجرای گچکاری
۱. آمادهسازی سطح:
• پاکسازی کامل دیوار از گردوغبار و ملاتهای اضافی.
• مرطوبسازی اندود زیرکار برای کاهش جذب آب گچ.
۲. اجرای گچ سفید:
• ترکیب پودر گچ با آب در میکسر یا بهصورت دستی.
• زمان گیرش اولیه ۸ تا ۱۲ دقیقه، گیرش نهایی حدود ۳۰ دقیقه.
• پخش ملات روی سطح با ماله و شمشه و کنترل یکنواختی.
۳. پرداخت و صیقل:
• پرداخت سطح با ماله نرم در زمان گیرش اولیه.
• استفاده از ماله پلاستیکی یا اسفنجی برای دستیابی به سطح صیقلی و یکدست.
۴. بتونهکاری و رفع ایرادات:
• پر کردن حفرهها و ترکهای موضعی با بتونه.
• اجرای یک لایه نازک اصلاحی برای آمادهسازی نهایی سطح.

۴. نکات اجرایی مهم
• ضخامت گچ سفید باید ۲ تا ۵ میلیمتر باشد؛ در صورت نیاز به ضخامت بیشتر، لایهها باید در چند مرحله اجرا شوند.
• در سطوح بتنی، استفاده از گیپتون یا چسب بتن رقیقشده ضروری است.
• در دیوارهای هبلکس یا سطوح با جذب بالا، استفاده از چسب هبلکس یا پرایمر پایه رزین و همچنین توری فایبرگلاس توصیه میشود.
• توری فایبرگلاس باید در کنجها و محل اتصال دیوار با سقف یا ستون، با پهنای تقریبی ۲۰ سانتیمتر نصب شود.
• اجرای گچکاری در شرایط دمایی بین ۱۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد و در محیط بدون رطوبت زیاد یا جریان مستقیم باد انجام شود.
• استفاده از گچهای آماده کارخانهای به دلیل یکنواختی کیفیت پیشنهاد میشود.

۵. استانداردها و ضوابط فنی
• مبحث پنجم مقررات ملی ساختمان – مصالح و فرآوردههای ساختمانی.
• مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان – الزامات اجزای غیرسازهای.
• نشریه ۵۵ سازمان برنامه و بودجه – ضوابط اجرایی گچکاری و نازککاری.
• استاندارد ملی ایران ISIRI 269 – ویژگیها و الزامات گچ ساختمانی.
۶. خطاهای رایج در گچکاری
• اجرای لایه ضخیم گچ سفید و بروز ترک سطحی.
• عدم استفاده از پرایمر روی سطوح بتنی و هبلکس =جداشدگی لایه.
• پرداخت زودهنگام یا دیرهنگام سطح =کاهش صافی و چسبندگی.
• استفاده از گچ نامرغوب یا ملات مانده =ضعف استحکام و پوستهشدن.
• بیتوجهی به درزهای انبساطی در دیوارهای بلند.
انتهای پیام/
محمد حسین اکبری